به گزارش مشرق به نقل از تبیان، هر جایی آداب مخصوص به خود را دارد، شبکه
های اجتماعی هم از این قاعده مستثنی نیستند. اینکه چگونه در این محیط ها با
دیگران تعامل کنید، چگونه از فضای موجود استفاده شود و اینکه چه قوانینی
را برای ورود و ماندن در این شبکه ها باید رعایت کنید. به طور مثال در شبکه
های اجتماعی باید به حقوق دیگران احترام گذاشت، درست وارد فضای بحث و نقد
شد و... اما خود این شبکه نیز قانون هایی دارد که هم به نفع این شبکه می
باشد و هم نفع مخاطب را به دنبال دارد، ازجمله این قوانین مربوط به حدود
5میلیونی است که نباید در شبکه فیس بوک حضور داشته باشند و این قشر کسی
نیستند جز کودکان زیر 13 سال.
طبق آخرین خبر ها، اینگونه بر آورد شده است که حدود پنج میلیون و
600 هزار کودک در شبکه اجتماعی فیسبوک عضو هستند که 3.5 درصد از مجموع
کاربران فیسبوک در آمریکا را تشکیل میدهند. این در حالی است که این موضوع،
مخالف قوانین خود فیس بوک است. البته فیس بوک طبق قوانین نیز گریزی از این
کار ندارد زیرا طبق قانون حمایت از کودکان در فضای آنلاین (COPPA)
سایتهایی که به کودکان خدمات میدهند باید خدمات ویژهای در نظر بگیرند.
طبق این قانون سایتها باید پیش از ثبت نام کودکان از والدین آنها مجوز
دریافت کنند البته فیس بوک ادعا دارد که این قانون شامل او نمی شود، زیرا
می گوید ثبت نام افراد زیر 13 سال در آن ممنوع است.
اما فیس بوک در حالی این ادعا را می کند که این راز زشت را پنهان
کرده و هنوز اقدامی خاصی برای این موضوع مهم، که به عنوان راه چاره ای
باشد از طرف آن شرکت به چشم نمی آید. فقط در قدم هایی اعلام کرده است که
خواستار تصویب قوانین محافظتی سختگیرانه تر برای کاربران بین 13 تا 17 سال
است، که باید قبل از این کار، فکری برای کودکانی کند که زیر 13 سال دارند و
هنوز به بلوغ فکری نرسیده و حضور در شبکه های اجتماعی به ضرر آنان است.
آمار های دیگر از وب سایت insidefacebook.com دراینباره اینطور می گویند
معادل 46/4درصد از کاربران فیسبوک زیر 25سالهاند و سن 20/6 درصدشان زیر
17سال است. به علاوه، آمار OnGuard Online نشان میدهد که 22درصد از افراد
16 تا 24ساله کسانی را که اطلاعاتشان را با آنان در شبکههای اجتماعی به
اشتراک میگذارند، نمیشناسند.
اما حضور افرادی که نباید در شبکه های اجتماعی باشند تنها محدود به
این شبکه اجتماعی نمی شود حتی فقط سایر رسانه های اجتماعی دیگر را نیز در
بر نمی گیرد بلکه باید در کل فضای مجازی حضور این قشر با منطقی خاص و
چهارچوب های مشخصی باشد امری که در حال، بسیار نقض می شود. گاهی بر اثر بی
ملاحظگی والدین و گاهی بر اثر شیطنت و کنجکاوی خود این رده های سنی.
چرا فیس بوک برای بچه ها مفید نیست؟
محیط شبکه اجتماعی محیط بازی است، گاهی کودکان قبل از اینکه
اقتضا سنی آنها اجازه دهد با اطلاعاتی برخورد می کنند که ممکن برای آنان
زیان داشته باشد. طیف این سطح اطلاعات و دیتا را مسائل و مباحث غیر اخلاقی
شامل می شود تا موارد خشن و مواردی که درک آن برای کودک سخت است و نظم فکری
او را بر هم می زند و... . از جمله دیگرمعایبی که می تواند فیس بوک برای
کوکان و نوجوانان داشته باشد عادت به مصرف بی رویه و بعضا زمینه سازی
اعتیاد به اینترنت است. یک شبکه اجتماعی می تواند وقت را به خوبی تلف کند و
شما را با نیاز کاذب و بیش از حد معقول در خود نگه دارد! از دیگر معایب
فیس بوک برای کودکان این است که آنها با رعایت نکردن حریم خصوصی و اشتیاقی
که به اشتراک گذاشتن مطالب با دیگران و تعامل با آنها و دیده شدن دارند،
ممکن است دچار افراط شده و به محیط خانواده نیز آسیب رسانی کنند.
از
دلایل منع اوباما ازحضور دخترانش در فیس بوک این مورد می باشد. در واقع
کودکان کنجکاوی هایی دارند که ممکن است در فضای باز شبکه اجتماعی گم شوند! و
اشتیاقاتی دارند که کاملا احساسی است و آینده ای ندارد.
اکنون که رسانه ها در سطح جهان جزئی لاینفک از زندگی بشر شده و ابزارات
تکنولوژی اعتیادی از جنس جدید را در میان افراد بشر پدید آورده، که این
روزها بسیار هم فراگیر شده است. کودکان نیز در این میان در مقایسه با افراد
بزرگسال به عنوان الگو و در مقایسه با همسن های خود بسیار درگیر این ابزار
آلات شده اند، که بیشترین نمود آن را در میان بازی های رایانه ای می توان
دید. اما همانطور که اشاره شد کودکان نمی توانند کنجکاوی خود را در برابر
این سیر عظیم پنهان کنند و با نگاه به جامعه وسوسه نشوند. امروزه آمار
کودکان فعال در اینترنت رو به فزونی است و متاسفانه این جریان بیش از آنکه
متاثر از کارکرد منطقی و کنترل شده باشد بر اثر جذابیت های کاذب است. و این
خطری است که این قشر را در بر گرفته است.
بهترین نحوه تعامل کودکان با رسانه ها تعامل کنترل شده و طبق قاعده
است اینکه کودکان کارکردهای خاصی را از اینترنت داشته باشند و وقت مخصوصی
را به اینترنت اختصاص دهند. برای چرایی کنترل تعامل کودک با رسانه میتوان
از این مثال استفاده کرد، اینگونه عنوان می شود که دیدن بیش از 13 ساعت
تلویزیون در هفته افت تحصیلی را در دانش آموزان به وجود می آورد، این در
حالی است که کودکانی که از تلویزیون هم به طور کامل منع می شوند از هوش
ذهنی خوبی برخوردار نیستند و کودکانی در این میان گوی سبقت را ربوده اند که
منظم و با برنامه و هدفمند از این سیر استفاده می کنند.
شبکه های اجتماعی هر چند کنترل شده در اختیار کودکان قرار گیرد باز
ممکن است سرعت و وسعت اینترنت شما را غافل گیر کند. به خصوص اگر چهارچوب
ذهنی خاصی برای کودک که ذهنش در حال شکل گیری است، تعریف نکرده باشید.
کودکان تا سن سه سالگی توانایی تشخیص پیام های رسانه ای را از پیام های
واقعی ندارد و بعد از این سن روند تشخیص شان رو به تکامل می رود تا سنن 12
سالگی که به بلوغ فکری می رسند اما با این حل هیچ تضمینی وجود ندارد هنوز
بتوانند درستی و نادرستی پیام ها را تشخیص دهند و از پس مراحل اخلاقی و
شناختی پیام بر آیند و پیام های اینترنتی به راحتی می توانند آنها را بیش
از آنکه می بایست در گیر کنند.
مدیریت درست خانواده در استفاده کودکان از وب راهگشای اصلی این
موارد هستند والدین نه تنها یک کنترل کننده هستند بلکه نقش یک الگو را
دارند که کودکان به تقلید از رفتار آنها مبادرت دارند. والدین نمی تواند
خود وقت بیش از حد برای فیس بگذارند و یا حریم خصوصی را مقابل چشم کودکتان
نقض کنند و این توقع را داشته باشند که کودکان دچار این عوارض نشوند. امروز
خانواده ها در مدیریت استفاده کودکان از رسانه های ارتباط جمعی دچار آسیب
هستند و گاهی نه تنها تعامل این دو را کنترل نمی کنند بلکه مشوق های نابجا
هم دارند و گاهی نیز برای رهایی از فشار بچه ها به رسانه ها پناه می برند! و
کودک را در جایی رها می کنند که هر لحظه ممکن است پیش پای او مسیری باز
شود که اصلا نباید باشد و مورد نظر پدر و مادر نیز نیست. در ادامه نهادهای
فرهنگی باید بحث فرهنگ سازی و ایجاد سواد رسانه ای لازم را در استفاده از
وب در بین این دو قشر ایجاد کنند. سوادی که جلوی آسیب های ناخودآگاه مدیریت
و رفتار غلط والدین را می گیرد.
کلام آخر
فیس بوک این راز زشت را پنهان می کند در حالی که باید، با
تدبیراتی در کنار قانون از این سیر جلو گیری کند؛ در واقع راه حلی با اقدام
مشترک فیس بوک و والدین. و خانواده ها هم در سپردن کودکان و عضویتشان در
این گونه شبکه ها بیش تر تامل کنند و به طور کلی تر در تعامل و مواجه آنان
با انواع رسانه ها. کودکان چهارچوبی مشخصی در ذهن برای استفاده درست ندارد و
فضای اینترنت برای آنان گاهی شنا در عمق ٤متری است! باید آنان را مدیریت
کرد و توجه داشت که کودکان همگانی(١) اند که نباید پیرامون بسیاری از مطالب
اینترنتی شکل بگیرند!
------
پی نوشت:
١- همگان نظریه ای از تارد می باشد که در علوم ارتباطات مطرح است، تارد
معتقد است عصر ما نه تنها عصر انبوه خلق نبوده بلكه عصر همگان است.همگان
بیش از هر چیز یك جامعه معنوی است كه تاثیر متقابل اندیشه های هر كدام از
اعضا در آن یك نوع كنش دورآدور بوجود می آورد.همگان از لحاظ فیزیكی از هم
جدا هستند و هم بستگی جمعی آنان جنبه فكری ـ معنوی دارد.
فیس بوک شبکه اجتماعی که جمعیت کاربران آن از هم بیشتر است و جدیدا کاربران فعال آن از 1 میلیارد نفر نیز عبور کردند. اما در میان این جمعیت گسترده که به نگاهی می توان آن را همگان نامید 5میلیون نفری وجود دارند که نباید در فیس بوک باشند.